Informatie over uw bijstandsuitkering van de Participatiewet

Uw rechten en plichten

Er komt veel op u af als u een uitkering aanvraagt. Hieronder leest of ziet u wat de stappen zijn. Ook vertellen we welke rechten en plichten u heeft.

In 8 stappen naar een bijstandsuitkering

1. Neem telefonisch contact op met het Amstelveenloket
   Meld hier dat u een uitkering wilt aanvragen. De medewerker kijkt samen met u of u ondersteuning op verschillende leefgebieden nodig heeft. Heeft u te weinig geld om van te leven? Dan krijgt u een afspraak voor een gesprek met een medewerker van de afdeling Werk en Inkomen.
   
   
2. U heeft een afspraak met de medewerker van Werk en Inkomen
   Deze medewerker vraagt naar uw situatie. Ook kijkt u samen met hem of haar of u (meer) kunt werken. Als u kunt werken wordt u ook aangemeld voor een zoektocht naar werk van twee weken.
   
   
3. Vul het digitale aanvraagformulier in
   Heeft u moeite met het invullen van het digitale formulier? Dan verwijzen wij u graag door naar het financieel café of informatiepunt digitale overheid voor ondersteuning.
   
   
4. U krijgt een intakegesprek
   Nadat u het formulier heeft ingevuld, krijgt u een eigen klantmanager. Dat is uw vaste contactpersoon voor uw uitkering en werk. Met uw klantmanager plant u een intakegesprek. Tijdens dat gesprek praat u over uw uitkering en uw kansen voor werk. U mag iemand meenemen naar het gesprek. Dat kan ook een onafhankelijke cliëntondersteuner zijn. Meer informatie over deze gratis ondersteuning leest u onder het kopje 'Uw rechten op een rij'.
   
   
5. Vraag een voorschot aan
   Vier weken na uw aanvraag heeft u recht op een voorschot van uw uitkering. Dan krijgt u alvast geld om van te leven.
   
   
6. De gemeente beslist of u de uitkering krijgt
   Als uw aanvraag compleet is besluit de gemeente binnen maximaal acht weken of u recht heeft op een bijstandsuitkering. U krijgt hier een brief over.
   
   
7. Bel of mail uw klantmanager als u vragen heeft
   Heeft u vragen over uw uitkering, werk of onze werkwijze? Uw klantmanager staat voor u klaar. Bel van maandag tot en met vrijdag tussen 11.00 en 12.00 uur naar (020) 540 49 11 of stuur een e-mail naar klantmanager@amstelveen.nl.
   
   
8. Uw klantmanager ondersteunt u verder
   U kijkt samen met uw klantmanager hoe u weer aan het werk kunt. Zo verdient u snel weer uw eigen geld. Als dat niet lukt, bespreekt u wat wel kan. Bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of een andere activiteit.
   
   

Stappen voor jongeren

Bent u jonger dan 27 jaar? Dan zijn de stappen anders. Als u een uitkering wilt, krijgt u eerst vier weken om een studie of werk te vinden. Dat doet u samen met een jongerencoach. Lukt dat niet, dan kunt u na vier weken een uitkering aanvragen.

Uitleg over de bijstandsuitkering en Participatiewet

Wat is een bijstandsuitkering eigenlijk? En wat is de Participatiewet? Dat leggen we graag aan u uit.

De Participatiewet gaat over uitkeringen voor mensen vanaf 18 jaar tot de pensioengerechtigde leeftijd. Deze wet is voor mensen die niet kunnen werken of geen werk kunnen vinden. Zij krijgen elke maand geld van de gemeente (een uitkering).

De bijstandsuitkering valt onder deze wet. Daarom noemen we het ook wel een Participatiewet-uitkering of PW-uitkering. Van het geld van de bijstandsuitkering dient u noodzakelijke kosten te betalen. Bijvoorbeeld:

• Eten en drinken
• De huur van uw huis
• Gas, water en licht
• Uw zorgverzekering

Het bedrag van de bijstand is wat u volgens de wet minimaal nodig heeft om van te leven. Dat heet het bijstandsniveau. Verdient u minder dan het bijstandsniveau? Dan vult de gemeente uw inkomen aan.

Andere uitkeringen

Er zijn ook andere uitkeringen. Denk bijvoorbeeld aan een WIA-, WW- of Ziektewetuitkering. Een lijst van alle uitkeringen vindt u in de bijlage. Heeft u recht op een van deze uitkeringen? Dan meldt u zich daarvoor aan. U ontvangt dan vanuit die wet geld om van te leven. Valt u niet onder een andere uitkering? Dan kunt u een bijstandsuitkering aanvragen via het Amstelveenloket. Weet u niet wat voor u geldt? Dan kan de gemeente u ondersteunen.

Inkomen, spaargeld en spullen

Heeft u een bijstandsuitkering aangevraagd? Dan kijkt u samen met uw klantmanager of u aan de eisen voldoet. Als eerste kijken we naar het inkomen van u en uw partner (als u een partner heeft). (Kinder)alimentatie hoort ook bij uw inkomen. Als u minder verdient dan het bijstandsniveau, heeft u mogelijk recht op de uitkering.

Als tweede tellen uw spaargeld en spullen van waarde mee, zoals een auto of erfenis (vermogen). De waarde van uw vermogen moet lager zijn dan een bepaald bedrag. Anders heeft u geen recht op een bijstandsuitkering, ook al verdient u geen of te weinig geld.

Doel: meedoen in de samenleving

Als u kunt werken, is een bijstandsuitkering een vangnet. Het doel is om weer aan het werk te gaan. Heeft u bijvoorbeeld een chronische ziekte? Dan kan de gemeente door middel van het gebruik van allerlei instrumenten, u ondersteunen. Kunt u niet werken? Dan is het belangrijk dat u meedoet in de samenleving. We kijken samen wat het beste bij u past, zoals vrijwilligerswerk of een andere activiteit.

U moet ook iets doen voor uw uitkering, bijvoorbeeld blijven solliciteren. Hier horen allerlei rechten en plichten bij. U leest daar hieronder meer over.

Uw plichten: dit moet u doen

Als u een bijstandsuitkering krijgt, heeft u een aantal plichten. Die staan in de Participatiewet. Hieronder vindt u een overzicht van deze plichten.

Snapt u niet wat u moet doen? Of heeft u een vraag? U staat er niet alleen voor. Bel of mail uw klantmanager voor ondersteuning. Dan kijkt u samen met hem of haar hoe u alle eisen het beste uitvoert.

Plicht om te solliciteren

Van de Participatiewet moet u solliciteren. Dit moet u daarvoor doen:

• U schrijft zich in bij het UWV als werkzoekende. Meer informatie vindt u op de website Werk.nl.
• U doet mee aan een onderzoek naar uw kansen op een baan.
• Als het nodig is, doet u een cursus of opleiding om uw kans op werk te vergroten.
• U probeert werk te vinden. Hier doet u uw best voor. Het kan ook werk zijn dat niet past bij uw opleiding of ervaring.
• Krijgt u een aanbod voor een baan? Dan neemt u dat werk aan.

Lukt het niet om te werken? Dan krijgt u een onafhankelijk belastbaarheidsonderzoek. We kijken dan heel precies naar wat u wel en niet kunt. Als het nodig is, dan krijgt u tijdelijk een vrijstelling of doet u iets anders. Zoals het helpen bij het organiseren van activiteiten in de buurt of ander vrijwilligerswerk. Samen met uw klantmanager kijkt u wat voor u het beste werkt.

Plicht om te werken

Het is belangrijk dat u zoveel mogelijk uw eigen geld verdient. Soms lukt dat niet. Bijvoorbeeld omdat u alleen bent en kinderen onder de vijf jaar heeft, of omdat u mantelzorger bent. Dan kijken we naar wat wel mogelijk is, bijvoorbeeld scholing, werk in deeltijd of een andere activiteit. U maakt samen met de gemeente hiervoor een plan van aanpak.

Plicht om informatie te geven

Volgens de Participatiewet moet u de gemeente informatie geven (informatieplicht). U vertelt bijvoorbeeld als u werkt naast uw uitkering, als u een nieuwe bankrekening opent, alimentatie krijgt of samen gaat wonen. Elke verandering geeft u door. Dan kijkt de gemeente of u nog steeds recht heeft op de uitkering. We controleren bijvoorbeeld uw adres, bankrekening en of u werkt. Soms is iets onduidelijk of klopt er iets niet. Dan krijgt u een gesprek op het gemeentehuis of komt de gemeente bij u thuis op bezoek. Dat gebeurt met of zonder afspraak. U moet hieraan meewerken. Zo voldoet u aan de informatieplicht:

• Wilt u een verandering doorgeven? Bel of mail uw klantmanager.
• Verdient u geld naast uw uitkering? Geef het door via uw persoonlijke internetpagina van de gemeente

Weet u niet zeker of u een bepaalde verandering of informatie moet melden? Vraag dan uw klantmanager om ondersteuning.

Onderhoudsplicht

U moet controleren of u recht heeft op alimentatie voor uzelf en/of voor uw kind(eren). Dat betekent dat u elke maand van uw ex-partner, of de andere ouder van uw kind, een vergoeding krijgt. Daarvan betaalt u noodzakelijke kosten (onderhoudsplicht). Het bedrag van de alimentatie gaat af van uw uitkering. Uw bijstandsuitkering wordt hierdoor dus lager. Zo voldoet u aan deze onderhoudsplicht:

• Krijgt u alimentatie? Geef het door aan de gemeente.
• Krijgt u geen alimentatie, maar heeft u hier wel recht op? Dan zorgt u dat u de alimentatie wel ontvangt. Geef daarna het bedrag door aan de gemeente.

U staat er niet alleen voor. De gemeente onderzoekt altijd of u recht heeft op alimentatie en of het bedrag klopt. Soms vragen we uw ex-partner of ouder van uw kind om het geld aan de gemeente te betalen. Dat gebeurt zolang u een bijstandsuitkering ontvangt.

Nederlandse taalplicht

U moet Nederlands kunnen spreken, lezen en schrijven. Lukt dat nog niet? Dan moet u uw Nederlands verbeteren. De gemeente ondersteunt u hierbij. Het Taalhuis kan u bijvoorbeeld helpen bij uw Nederlandse taal, uw klantmanager vertelt u daar meer over.

Houdt u zich niet aan deze plichten? Dan kan de gemeente uw uitkering verlagen of stoppen, u een boete geven of u moet geld terugbetalen. Vraag daarom ondersteuning als u iets niet snapt of als het niet lukt. Dan kijken we samen hoe u aan de plichten van de Participatiewet kunt voldoen.

Komt u er niet uit? Ga dan voor ondersteuning naar het Amstelveenloket via amstelveen.nl/amstelveenloket of bel (020) 540 49 11.

Uw rechten op een rij

Naast plichten heeft u ook veel rechten. Die vindt u hieronder. Deze rechten beschermen u en zorgen dat voor iedereen dezelfde regels gelden. Daarom moet de gemeente zich ook aan de regels houden.

Recht op bestaanszekerheid en sociale zekerheid

Dat betekent dat u recht heeft op geld om van te leven (zoals eten, drinken en de huur van uw huis betalen). Verdient u geen of te weinig geld? En bent u volgens de wet een Nederlander? Dan heeft u recht op een uitkering van de gemeente. Hoe u die regelt, leest u onder het kopje ‘In acht stappen naar een bijstandsuitkering’.

Recht op minimaregelingen

Er zijn verschillende minimaregelingen die mensen met een laag inkomen financieel kunnen ondersteunen. Op amstelveen.nl/minima vindt u een overzicht hiervan. U kunt bijvoorbeeld een vergoeding krijgen om bepaalde kosten te betalen, om leuke dingen te doen (Amstelveenpas) of om met het OV te reizen.

Recht op informatie

U heeft recht op informatie over wat u wilt weten van de gemeente. Bijvoorbeeld over de bijstandsuitkering en Participatiewet. De gemeente moet u hierover informeren. Is iets niet duidelijk? Dan staan we klaar om u te ondersteunen.

Recht op ondersteuning bij werk, opleiding en meedoen in de maatschappij

U staat er niet alleen voor, want u heeft recht op ondersteuning van de gemeente. De gemeente ondersteunt u om werk of een opleiding te vinden. Dat kan ook omscholing of een cursus solliciteren zijn. Het Werkplein ondersteunt u hierbij. Als dat niet lukt, maakt u samen met de gemeente een ander plan. Bijvoorbeeld voor een werkervaringsplaats of een andere activiteit.

Recht op maatwerk

U maakt met uw klantmanager een eigen plan van aanpak. Als het nodig is, krijgt u een onafhankelijk belastbaarheidsonderzoek. We kijken dan heel precies naar wat u wel en niet kunt en wat voor u werkt.

Recht op het op tijd ontvangen van uw uitkering

De gemeente moet uw uitkering elke maand op tijd betalen. U moet wel uw gegevens en alle nodige informatie doorgeven, meer informatie vindt u onder het kopje ‘Plicht om informatie te geven’. Heeft u dit gedaan, maar betaalt de gemeente uw uitkering nog niet? Dan heeft u recht op een voorschot. U krijgt dan alvast geld om van te leven.

Recht op ondersteuning bij problemen

Ervaart u problemen op een leefgebied, zoals zorg, wonen, schulden en dagbesteding? Dan kijkt de gemeente wat voor ondersteuning u nodig heeft en verwijst de gemeente u door naar maatschappelijk werk. Als u meerdere problemen heeft, ondersteunt iemand van het sociaal team u.

Recht op een onafhankelijke cliëntondersteuner

U heeft ook recht op onafhankelijke ondersteuning. Dat betekent dat iemand u ondersteunt die niet van de gemeente is. In Amstelveen doet de stichting MEE dat. Zij ondersteunen u met vragen over wonen, werk, zorg, opvoeding, leren en uw inkomen. De ondersteuning is gratis. Wilt u hier gebruik van maken? Mail dan naar informatie@mee-az.nl of bel (020) 512 72 72.

Recht op een beëdigde tolk

Spreekt of verstaat u niet goed Nederlands? Dan heeft u recht op een tolk. Zo kunt u toch praten met de gemeente. De gemeente betaalt uw tolk.

Recht op gelijke behandeling

Het maakt niet uit wie u bent, hoe u eruitziet, wat uw beperking is en wat uw geloof of nationaliteit is. De gemeente moet iedereen in gelijke gevallen gelijk behandelen.

Recht op goede behandeling

De gemeente moet u met respect behandelen. Dus de medewerkers mogen u niet uitschelden, bedreigen of iets anders onfatsoenlijks doen. De medewerkers van de gemeente hebben dit recht zelf ook. U mag de medewerkers dus ook niet uitschelden, bedreigen of agressief benaderen.

Recht op nazorg

Heeft u werk of een opleiding gevonden? En stopt daarom uw uitkering? Dan neemt de gemeente contact met u op en vraagt hoe het gaat. Dat heet nazorg.

Recht op bescherming van uw persoonlijke gegevens en uw privacy

De gemeente mag uw gegevens niet zomaar met anderen delen. Daar moet u toestemming voor geven. Heeft u een onafhankelijk belastbaarheidsonderzoek gehad? Dan krijgt de gemeente uw medische gegevens niet. U heeft namelijk recht op privacy.

Recht om in uw dossier te kijken

Wilt u weten welke gegevens de gemeente van u heeft? Of hoe uw dossier eruitziet? U heeft het recht om alle informatie over uzelf te bekijken. In het dossier ziet u ook met wie de gemeente uw gegevens heeft gedeeld. Neem hiervoor contact op met uw klantmanager.

Recht op bezwaar maken tegen een besluit

Bent u het niet eens met een beslissing van de gemeente? Geef dit aan. Dan gaan we met u in gesprek. Komen we er samen niet uit? Dan maakt u officieel bezwaar.

Dat doet u via amstelveen.nl/bezwaar. Vindt u het moeilijk om een bezwaarschrift te schrijven? Dan kunt u ondersteuning krijgen. Hier kunt u terecht:

• Ga naar het Sociaal Juridisch Spreekuur
  Het inloopspreekuur is elke donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur.
  Adres:
  Buurtkamer Keizer Karelpark (MOC-gebouw)
  Lindenlaan 75
  Amstelveen
• Maak gebruik van het spreekuur van Rechtshulp Alleman
  U kunt ze bereiken via (020) 645 39 45. Nadat u uw bezwaarschrift heeft opgestuurd, komt er een hoorzitting. U en iemand van de gemeente vertellen dan allebei uw eigen kant van het verhaal aan een commissie. Dat heet ook wel hoor en wederhoor. Daarna neemt de commissie een besluit over uw bezwaar. Meer informatie staat op amstelveen.nl/bezwaar.

Recht op een onderzoek naar uw klacht

Heeft u een klacht over de gemeente? Bijvoorbeeld over een medewerker of iets anders? Vul dan het klachtenformulier in of bel naar (020) 540 49 11. Dan lossen we het samen met u op. Bent u niet tevreden over de oplossing?
Neem contact op met de ombudsman via de website Ombudsman Metropool Amsterdam.

We horen het ook graag als u een compliment heeft. Bijvoorbeeld omdat de gemeente u goed heeft geholpen. Stuur uw compliment naar compliment@amstelveen.nl. Meer informatie over klachten en complimenten vindt u op amstelveen.nl/compliment.

Tijdlijn

• Week 1: Intakegesprek
• Week 2: Controleren documenten
• Binnen 8 weken: Verwerkingstijd
• Binnen 8 weken: Beslissing over uw uitkering
• Plan van aanpak

De gemeente staat voor u klaar

Begrijpt u iets niet? Of heeft u vragen over een bijstandsuitkering? Bel of mail dan uw klantmanager of neem contact op met het Amstelveenloket door te bellen naar (020) 540 49 11. Dan kijken we samen hoe we u verder kunnen ondersteunen. We staan voor u klaar. 

Lijst van andere uitkeringen

• Alimentatie
• ANW (algemene nabestaandenwet)
• AOW (algemene ouderdomswet)
• Bepaalde heffingskortingen van de Belastingdienst
• TW (toeslagenwet)
• Wajong (wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten)
• WAO (wet arbeidsongeschiktheidsverzekering)
• WIA (wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen)
• WSF (wet studiefinanciering)
• WW (werkloosheidswet)
• ZW (ziektewet)

Heeft u recht op een van deze uitkeringen? Dan vraagt u deze aan. Is uw andere uitkering lager dan het bijstandsniveau? Dan vraagt u een aanvullende bijstandsuitkering aan.