Handleiding participatie bij (ver)bouwen en ruimtelijke initiatieven
Gaat u (ver)bouwen of werkt u aan een plan, initiatief of beleid? Dit kan invloed hebben op mensen en bedrijven in de omgeving. Betrek daarom de omgeving bij ontwikkelingen. Dat heet participatie. Gebruik deze handleiding om de participatie te organiseren. De handleiding is voor inwoners, professionals zoals projectontwikkelaars, architectenbureaus, woningbouwcorporaties en voor ambtenaren.
Betrek de omgeving bij uw plannen
De mensen en bedrijven in uw omgeving vinden het fijn om in een vroeg stadium betrokken te worden en mee te denken over de planning in hun omgeving. Want plannen kunnen invloed hebben op de mensen en bedrijven in de omgeving. De mensen of bedrijven die belang hebben bij het plan zijn de belanghebbenden. Door goede ideeën, belangen en bezwaren vooraf te bespreken met alle belanghebbenden, kunt u een goede afweging van belangen maken. Zo kunt u uw plan aanvullen en verbeteren.
Het organiseren van participatie heeft twee belangrijke pluspunten:
- Een plan of initiatief sluit beter aan op de leefomgeving.
- De manier waarop een besluit wordt genomen is beter en sneller, doordat er goed is nagedacht over voor- en nadelen en dit samen met de belanghebbenden is gedaan.
Een goed initiatief vraagt om afstemming en samenwerking met inwoners, ondernemers, de gemeente en andere belanghebbenden. Amstelveen vindt het belangrijk om de omgeving zo vroeg mogelijk te betrekken bij ontwikkelingen en vraagt dat ook aan initiatiefnemers. De Omgevingswet stimuleert vroegtijdige participatie bij ruimtelijke initiatieven en stelt participatie in een aantal gevallen verplicht. De Omgevingswet gaat waarschijnlijk in op 1 januari 2024.
Handleiding in testfase
Deze handleiding is een pilot. De tijd tot de invoering van de Omgevingswet wordt gebruikt om de handleiding te testen bij verschillende plannen. Laat alstublieft weten wat uw ervaringen met deze handleiding zijn. Het kan zijn dat de werkwijze wordt aangepast op basis van de verschillende ervaringen.
Categorieën van participatie
Niet ieder plan is hetzelfde. Het gewenste niveau van participatie hangt af van de invloed die het plan heeft op de omgeving. Zo is de invloed op de omgeving heel anders bij het bouwen van een dakkapel of garage, bij het openen van een café of bij het bouwen van een flatgebouw. Ook de groep bewoners en andere partijen die belang hebben bij het plan verschillen.
Daarom zijn ruimtelijke initiatieven onderverdeeld in drie categorieën. Per categorie is de invloed op de omgeving anders. Hieronder vindt u per categorie uitleg over de gewenste participatie.
Categorie één: (ver)bouwplannen met (zeer) beperkte invloed op de omgeving
- Bouwwerken, bouwaanpassingen of veranderingen zijn van zeer beperkte omvang.
- Het plan past binnen het bestemmingsplan van de gemeente.
- Minder dan vijf directe omwonenden (volwassenen), zoals naaste buren, krijgen te maken met het plan.
- Degene die het plan indient is meestal een inwoner.
De participatie die bij categorie één hoort vindt u op de pagina Handleiding participatie, categorie 1.
Categorie twee: (ver)bouwplannen en ruimtelijke initiatieven met gemiddelde invloed op de omgeving
- Bouwwerken, bouwaanpassingen of veranderingen zijn van beperkte omvang.
- Het (ver)bouwplan past niet binnen het bestemmingsplan van de gemeente. Er is een beslissing van het bestuur nodig.
- Een beperkt aantal mensen in de straat of wijk krijgt te maken met het plan, vaak direct omwonenden. De gevolgen voor die mensen zijn meestal beperkt.
- Een beperkte mate van politieke of maatschappelijke aandacht wordt verwacht.
- Degene die het plan indient is vaak een inwoner die zich bij voorkeur laat begeleiden door een bouwadviesbureau.
De participatie die bij categorie twee hoort vindt u op de pagina Handleiding participatie, categorie 2.
Categorie drie: ruimtelijke initiatieven, plannen en projecten met grote invloed op de omgeving
- Ruimtelijke initiatieven, plannen en projecten hebben ingrijpende gevolgen voor de leefomgeving van Amstelveners of zorgen voor een wijziging van gemeentelijk ruimtelijke beleid.
- Er zijn veel belanghebbenden met verschillende belangen.
- Er wordt veel maatschappelijke of politieke aandacht verwacht.
- Het plan of initiatief past niet binnen het bestemmingsplan van de gemeente. De gemeente moet in de besluitvorming nadrukkelijk een belangenafweging maken.
- De initiatiefnemer is vaak een professionele partij, zoals een projectontwikkelaar, een architectenbureau, een woningbouwcorporatie, de gemeente of een andere overheid.
De participatie die bij categorie drie hoort vindt u op de pagina Handleiding participatie, categorie 3.
Hulp bij bepalen categorie
Vindt u het lastig om de juiste categorie te bepalen? Door onderstaande vragenlijst krijgt u een beeld van de invloed van het initiatief op de omgeving. Zo komt u erachter in welke categorie van participatie het valt.
Aanpak
- In de eerste tabel hieronder staan vijf vragen. Als antwoord op elke vraag kiest u het cijfer dat van toepassing is op uw initiatief.
- Tel de cijfers van de vijf antwoorden bij elkaar op.
- Deel het geheel door vijf.
- Bekijk de uitkomst in de tweede tabel hieronder. De uitkomst geeft een beeld van de invloed en de categorie van participatie.
Geen | Weinig | Redelijk | Groot | |
Algemeen belang: heeft het een invloed op de samenleving als geheel? | 0 | 1 | 2 | 3 |
Maatschappelijke aandacht: verwacht u aandacht in politiek, pers of sociale media? | 0 | 1 | 2 | 3 |
Last van initiatief: geeft het initiatief/de beleidsontwikkeling last voor de omgeving, na realisatie? | 0 | 1 | 2 | 3 |
Veiligheid: heeft het een effect op de veiligheid van de omgeving? | 0 | 1 | 2 | 3 |
Belang input omgeving: is de input (van kennis) vanuit de omgeving belangrijk voor de realisatie van het initiatief/de beleidsontwikkeling? | 0 | 1 | 2 | 3 |
Uitkomst van vragenlijst | Categorie |
0 of 1 | Categorie één: beperkte invloed op de omgeving |
1 of 2 | Categorie twee: gemiddelde invloed op de omgeving |
2 of 3 | Categorie drie: grote invloed op de omgeving |
Contact
Neem bij vragen contact op per e-mail via principeverzoek@amstelveen.nl.