Houtstook
Ongeveer één van de drie Nederlanders heeft wel eens last van de open haard, houtkachel, barbecue of vuurkorf van de buren. Het stoken van hout kan voor de omwonenden overlast opleveren in de vorm van geuroverlast, roetneerslag en gezondheidsklachten aan luchtwegen, hart en vloedvaten.
De rook die vrijkomt als u hout stookt, bevat namelijk schadelijke stoffen zoals fijnstof, koolmonoxide en roet. Geen enkele manier van hout stoken sluit overlast volledig uit. Er zal altijd rook ontstaan die hinder kan opleveren. Wel zijn er veel stooktips beschikbaar op de website van Milieu Centraal en de website van het RIVM. Met een paar aanpassingen in de manier waarop u stookt en de keuze in het soort kachel en hout dat u gebruikt, kunt u de uitstoot van schadelijke stoffen verminderen. Zo voorkomt u zoveel mogelijk overlast en denkt u aan de gezondheid van uzelf en uw buren.
Tips voor het gebruik van de open haard of houtkachel
- Stook niet bij windstil of mistig weer: de rook blijft dan hangen en kan lokaal veel luchtvervuiling veroorzaken. Op de website Stookwijzer vindt u informatie over het weer en de luchtkwaliteit in uw buurt. Als het RIVM op basis van de verwachte weersomstandigheden en de luchtkwaliteit afraadt om hout te stoken, zal hier een stookalert via de website van het RIVM voor worden afgegeven.
- Let bij het kopen van een open haard of houtkachel op de capaciteit van de kachel. In veel gevallen heeft een kachel een te grote capaciteit. Het wordt dan al snel te warm tijdens het stoken, waardoor men het vuur gaat temperen (smoren). Hierdoor komen er veel meer schadelijke stoffen vrij omdat er sprake is van onvolledige verbranding.
- Zet de luchttoevoer in de kachel helemaal open, net als de klep in de schoorsteen. Het hout kan dan beter verbranden waardoor er minder schadelijke stoffen vrijkomen. Schuif de luchttoevoerklep nooit dicht om het vuur te smoren. Houd daarnaast de ventilatieroosters in huis tijdens het stoken open (of zet een raampje open).
- Stook alleen droog hout, dit hout herken je aan barsten of een schors die loslaat. Hout dat je zelf gehakt hebt moet je minstens 2 jaar laten drogen. Met een vochtmeter kun je checken of het hout droog genoeg is: onder de 20% is goed. Stook nooit hout dat is geverfd, gebeitst of geïmpregneerd.
- Maak het vuur aan met de Zwitserse methode. Leg de kleinste houtjes bovenop de stapel en steek het vuur van bovenaf aan. Stapel het hout kruislings op elkaar, begin met dikke blokken onderin en eindig met dunne houtjes en een aanmaakblokje bovenop. Stapel het hout losjes, zodat de lucht er goed bij kan. Zo ontstaat er minder rook.
- Laat de schoorsteen minstens één keer per jaar goed vegen, zodat de rook goed naar buiten kan. Dat is ook veiliger: je hebt minder kans op een schoorsteenbrand. Kijk voor meer informatie op de website Schoorsteenveger.
- Controleer of je goed stookt: een goed vuur heeft gele, gelijkmatige vlammen en er komt bijna geen rook uit de schoorsteen. Oranje vlammen en donkere rook geven aan dat de verbranding niet goed is: zet dan een raampje open.
Tips voor het gebruik van de vuurkorf of barbecue
- Stook niet bij windstil of mistig weer.
- Stook alleen droog hout.
- Maak het vuur aan met de Zwitserse methode.
- Wilt u toch graag barbecueën op houtskool? Maar woont u in een dichtbebouwd gebied of is uw tuin onderdeel van een gesloten binnentuin? Ga dan naar een barbecueplaats. In het Amsterdamse Bos mag u barbecueën, mits andere bezoekers er geen hinder van ondervinden en er geen schade ontstaat. U kunt ook gebruik maken van één van de zes openbare barbecues in het Amsterdamse Bos. Meer informatie vindt u op de pagina Huisregels Amsterdamse Bos op de website van het Amsterdamse Bos.
Wat kunt u doen bij overlast?
Als u overlast ervaart, stel dan eerst vast waar de rook vandaag komt, misschien zijn er meerdere buren die hout stoken. Probeer er altijd eerst samen met uw buren uit te komen, een goed gesprek en simpele maatregelen om beter te stoken kan een stuk schelen in de overlast. Leg uit waarom u last heeft van de rook en vertel dat er manieren zijn waardoor zij de overlast kunnen beperken. Uit onderzoek blijkt dat twee derde van de houtstokers wel maatregelen wil nemen om overlast te beperken, bijvoorbeeld door minder te stoken of een schonere barbecue te kopen. Als een gesprek onvoldoende oplevert, kunt u een melding indienen bij de gemeente of uw wijkagent, via de website Stookwijzer of de website van de GGD.
Alternatieven voor hout stoken
Wilt u een open haard, houtkachel, vuurkorf of barbecue aanschaffen? Kijk dan eerst naar alternatieve (duurzame) manieren om uw woning of tuin te verwarmen of sfeer te geven. Bijvoorbeeld:
- (Hybride)Warmtepomp
- Zonneboiler
- Elektrische (terras)haard of barbecue
Meer informatie vind u op de website van Regionaal Energie Loket of de website van Milieu Centraal.
Veiligheid
Zet bij het stoken met open houtkachels en haarden altijd een raam of ventilatierooster open. Deze kachels en haarden gebruiken lucht uit de kamer waar ze staan en hebben geen aparte aanvoerpijp voor lucht. Als er niet genoeg verse lucht de kamer in komt, ontstaat er onderdruk en komen verbrandingsgassen de kamer in. In die verbrandingsgassen zitten veel schadelijke stoffen. Een houtkachel gebruikt 250 kubieke meter lucht per uur, dat raampje open is daarom écht nodig. Gesloten houtkachels hebben een extra pijp naar buiten om de lucht voor het vuur aan te voeren. Daardoor zijn ze veiliger en hebben ze een hoger rendement dan open kachels.
Let op koolmonoxide
Bij alle kachels moet u opletten dat er geen koolmonoxide vrijkomt. Koolmonoxide ontstaat als de verbranding niet goed is en is giftig. Signalen dat er koolmonoxide in de lucht zit, zijn: vermoeidheid, hoofdpijn en ademhalingsproblemen (die kunnen leiden tot verstikking). Het is verstandig om een koolmonoxidemelder in huis op te hangen. Deze geeft een alarmsignaal voordat de hoeveelheid koolmonoxide in de lucht gevaarlijk wordt.
Meer informatie
- Op de website Milieu Centraal is zowel voor binnenvuur als buitenvuur informatie te vinden.
- Lees meer over de gezondheidsrisico’s van houtstook op de website van de GGD, de website van het RIVM en de website Infomil.
- Voor meer informatie over welke stappen u kunt ondernemen bij overlast kunt u kijken op de website van Milieu Centraal.
- Aanmelden en informatie over de stookalert vindt u via de website van het RIVM. Check de website Stookwijzer om te weten wanneer u beter niet kan stoken.
Bekijk onderstaande video ‘Je ziet het niet, maar het is er wel…’