Het wijzigen/verbouwen van een monument
Monumenten kunnen een cultuurhistorische, architectonische en soms een stedenbouwkundige waarde hebben. Een object met een monumentale status wijzigen of verbouwen, kan dus niet zomaar.
Let op! Op 1 januari 2024 gaan twee nieuwe wetten in: de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) en de Omgevingswet (Ow). Dit kan gevolgen hebben voor uw plannen en de (vergunning)procedure. Kijk voor meer informatie op de pagina’s Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen en Omgevingswet.
Toch kan het wijzigen of verbouwen van een monument soms wenselijk zijn. Het is daarom in sommige gevallen en onder voorwaarden toch mogelijk. Op deze pagina leest u waar u rekening mee kunt houden bij het wijzigen of verbouwen van een monument.
Tijdig overleg
Wanneer u plannen heeft voor de verbouw van een monument, is het aan te raden om vroegtijdig overleg te voeren met de gemeente of een vooroverleg in te plannen bij de erfgoedcommissie. Ook kunt u bij de gemeente de redengevende beschrijving va uw monument opvragen. Dit is een letterlijke beschrijving van de kenmerkende en beschermwaardige onderdelen van uw monument.
Vergunningsperiode
Gemeentelijke monumenten
Voor gemeentelijke monumenten geldt de reguliere vergunningsperiode van acht weken (met een eenmalige mogelijkheid tot verlenging van zes weken).
Rijksmonumenten
Voor Rijksmonumenten geldt in de meeste gevallen een uitgebreide vergunningsprocedure van 26 weken (met een eenmalige mogelijkheid tot verlenging van zes weken). Deze termijn is het geval bij een gedeeltelijke sloop, ingrijpende wijziging, herbestemming of reconstructie. In deze gevallen moet de gemeente namelijk advies aanvragen bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. In alle andere gevallen kan worden voldaan met de reguliere vergunningprocedure.
Monumenten en beschermde gezichten
Voor gebouwen binnen gemeentelijk beschermd stads- en dorpsgezicht en een Rijksbeschermd stads- of dorpsgezicht moet een omgevingsvergunning voor het onderdeel monument worden aangevraagd, wanneer er gevels en/of dakvlakken, grenzend aan het openbaar gebied, wijzigen. Voor de overige onderdelen (gevels en dakvlakken niet grenzend aan openbaar gebied) gelden de vergunningsvrije regels. Bekijk voor meer informatie de brochure Monumenten en beschermde gezichten Vergunningsvrije Werkzaamheden.
Aanvragen
Een aanvraag kunt u indienen via de website van het Omgevingsloket.
Kosten
Voor het in behandeling nemen van uw aanvraag, worden kosten in rekening gebracht. Deze kosten worden ‘leges’ genoemd. Uw aanvraag voor een omgevingsvergunning kan uit meerdere activiteiten bestaan, waardoor vooraf niet precies kan worden bepaald welke kosten er totaal in rekening worden gebracht. In de Legesverordening (2023) vindt u per activiteit een overzicht van de kosten.
Gerelateerde vragen
-
Mag ik nog wel wat aanpassen als mijn pand monument is? ({{ (accordion=='mag-ik-nog-wel-wat-aanpassen-als-mijn-pand-monument-is') ? 'uitgeklapt' : 'ingeklapt' }})
Als een object of complex een beschermd gemeentelijk monument is, dan betekent dat niet dat er niets meer mag veranderen. Monumenten zijn bijna altijd meerdere malen gewijzigd, om ervoor te zorgen dat het pand aan de moderne eisen en wensen voldoet. Om te voorkomen dat er daarbij monumentale waarden verloren gaan, worden bouwplannen voor monumenten extra getoetst.
-
Als ik mijn monument wil aanpassen, heb ik dan altijd een vergunning nodig? ({{ (accordion=='als-ik-mijn-monument-wil-aanpassen-heb-ik-dan-altijd-een-vergunning-nodig') ? 'uitgeklapt' : 'ingeklapt' }})
In principe is een omgevingsvergunning (voor het onderdeel monument) nodig voor alle werkzaamheden waarbij het uiterlijk aanzien van het monument wijzigt. Voor onderhoudswerkzaamheden waarbij het uiterlijk aanzien niet wijzigt is dit niet nodig. Denk daarbij bijvoorbeeld aan schilderwerkzaamheden in dezelfde kleur, het vervangen van een deel van de dakpannen door dezelfde pan of kleinschalig houtrotherstel. Twijfelt u of iets vergunningsplichtig is of niet, raadpleeg hiervoor de adviseur cultureel erfgoed van de gemeente.
-
Als mijn pand monument is of wordt, moet ik het dan terugbrengen in de originele staat? ({{ (accordion=='als-mijn-pand-monument-is-of-wordt-moet-ik-het-dan-terugbrengen-in-de-originele-staat') ? 'uitgeklapt' : 'ingeklapt' }})
Nee, dat hoeft niet. De waardering is tot stand gekomen op basis van de historische elementen die nog aanwezig zijn; niet op basis van de oorspronkelijke toestand.
-
De bescherming geldt toch alleen voor het exterieur en niet voor het interieur? Het interieur is immers niet beschreven. ({{ (accordion=='de-bescherming-geldt-toch-alleen-voor-het-exterieur-en-niet-voor-het-interieur-het-interieur-is-immers-niet-beschreven') ? 'uitgeklapt' : 'ingeklapt' }})
Met de aanwijzing als gemeentelijk monument wordt het gehele bouwwerk (hoofd- en aanbouwen, binnen- en buitenkant) een beschermd monument, tenzij expliciet anders is aangegeven in de monumentenbeschrijving. Losstaande bijgebouwen zijn alleen beschermd als ze in de beschrijving worden genoemd. Het interieur is dus ook beschermd, maar vergunningen zijn alleen noodzakelijk wanneer er historisch waardevolle interieuronderdelen worden verwijderd of worden gewijzigd. Het verwijderen van een badkamer uit de jaren ’90 is dus niet vergunningplichtig, een oorspronkelijke trappartij of schouw verwijderen is wel vergunningplichtig.
-
Ik wil mijn monument restaureren, kan ik hier geld voor krijgen? ({{ (accordion=='ik-wil-mijn-monument-restaureren-kan-ik-hier-geld-voor-krijgen') ? 'uitgeklapt' : 'ingeklapt' }})
Een lening voor monumenten vraagt u aan bij het Nationaal Restauratiefonds. Er zijn verschillende leningen:
- Cultuurfonds-hypotheek: Hiermee financiert u de restauratie.
- Monumenten-hypotheek: Hiermee financiert u de restauratie, aankoop of aanvullende kosten.
- Gecombineerde lening: Hiermee financiert u de restauratie en het energiezuiniger maken van een monument.
- Restauratiefonds-hypotheek: Hiermee financiert u de restauratie.
Het ligt aan het soort monument welke lening u kunt gebruiken:
- gemeentelijk monument:
- Cultuurfondshypotheek
- Monumentenhypotheek
- Gecombineerde lening
- provinciaal monument:
- Cultuurfondshypotheek
- Monumentenhypotheek
- Gecombineerde lening
- rijksmonument:
- Restauratiefonds
- Monumentenhypotheek
- Gecombineerde lening
Er zijn niet alleen leningen maar ook subsidies voor monumenten. Deze vraagt u aan bij de overheid, provincie of gemeente. Er zijn verschillende subsidies, zoals de Subsidie instandhouding rijksmonumenten, Instandhoudingssubsidie woonhuismonumenten en Subsidie voor herbestemming.
%7Cutmccn%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D66571279.-%3B)