Opvang asielzoekers in Amstelveen

De gemeente Amstelveen wil voorkomen dat mensen noodgedwongen buiten moeten slapen. Vooruitlopend op de Spreidingswet wil de gemeente een bijdrage leveren aan de oplossing van het vluchtelingenvraagstuk, conform de richtlijn van het Rijk. Een berekening toont aan dat Amstelveen naar schatting ongeveer 360 asielzoekers zou moeten opvangen. Om de druk op omliggende wijken en voorzieningen beheersbaar te houden gaat de voorkeur van de gemeente uit naar kleinschalige opvanglocaties.

Waar komen de asielzoekers in Amstelveen terecht?

Eind mei 2023 maakte de gemeente samen met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) bekend dat er een opvanglocatie komt voor circa zestig minderjarige vluchtelingen aan de Bouwerij 104 in Legmeer. De opening is gepland in de tweede week van januari 2024.

Daarnaast zoekt het COA in overleg met pandeigenaren naar een locatie in Amstelveen voor de opvang van circa 300 volwassen asielzoekers. Het aantal locaties in Amstelveen is beperkt. 

Vluchtelingen op de Bouwerij 104

Hoeveel en welke asielzoekers zullen verblijven aan de Bouwerij?

Aan de Bouwerij zullen ongeveer zestig jongeren verblijven. Dit zijn alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s). Het zijn voornamelijk jongens tussen de 15 en de 18 jaar.

Hoe is de samenstelling van de groep asielzoekers in heel Amstelveen?

Op dit moment (november 2023) is de samenstelling van de groep asielzoekers die de gemeente Amstelveen gaat opvangen nog niet bekend. Wel staat vast dat er aan de Bouwerij een groep van zestig jongeren wordt opgevangen.

Waarom wordt zestig personen kleinschalige opvang genoemd?

Omdat minderjarigen meer aandacht en begeleiding nodig hebben, wil het COA voor deze groep een kleinschalige woonvoorziening. In veel gevallen gaat het om locaties met circa tachtig tot honderd plaatsen. In de opvanglocatie aan de Bouwerij zijn circa zestig plaatsen beschikbaar. Locaties voor minder dan zestig mensen zijn niet haalbaar door het beheer en de kosten. Asielzoekerscentra voor volwassenen zijn groter en bieden doorgaans plek aan 250 tot 300 asielzoekers. 

Wanneer start de bouw van de opvanglocatie aan de Bouwerij?

Het COA is begonnen met voorbereidende werkzaamheden. In november starten de werkzaamheden op het terrein, zoals aanleg en aansluiting van riolering, water, elektriciteit, etc. Daarna worden de tijdelijke woonunits geplaatst. Dit kan in de directe omgeving van de locatie enige overlast geven vanwege het laden en lossen. Het plaatsen en inrichten van de woonunits duurt zes tot zeven weken. Het COA is ook verantwoordelijk voor de inrichting van de ruimte rondom de locatie, zoals bestrating, picknicktafels, fietsenstalling, hekken en een poort en de installatie van camera’s.

Wanneer gaat de opvanglocatie aan de Bouwerij open?

De verwachting is dat de locatie aan de Bouwerij de tweede week van januari 2024 opengaat voor de minderjarige asielzoekers.

Kan ik in de opvanglocatie komen kijken?

In de opvanglocatie wonen mensen, het is geen openbare ruimte. De jongeren die aankomen in Nederland hebben een vaak stressvolle en gevaarlijke reis achter de rug en in het land van herkomst veel meegemaakt en achtergelaten. Gemeente en het COA verzoeken inwoners dat te respecteren. Vlak voordat de locatie in gebruik wordt genomen, is er een open huis zodat omwonenden en andere geïnteresseerden een kijkje kunnen nemen en nog eventuele vragen kunnen stellen. Dat is naar verwachting in de tweede week van januari 2024. Het COA, de gemeente en andere organisaties zijn dan aanwezig om uitleg te geven en eventuele vragen te beantwoorden. Direct omwonenden worden per brief uitgenodigd. Daarnaast komt er een aankondiging van het open huis in de lokale media.

Hoelang blijft deze opvanglocatie aan de Bouwerij bestaan?

In eerste instantie gaat het om een periode van 2,5 jaar met de mogelijkheid om jaarlijks te verlengen tot maximaal vijf jaar.

Is er een vergunning nodig voor de bouw van de woonunits?

Ja, begin juli heeft de gemeente een aanvraag voor een omgevingsvergunning ontvangen voor de vestiging van een AMV-opvang op Bouwerij 104. De vergunning is op 8 november 2023 verleend. Vanaf 14 november 2023 staat de vergunning vermeld in Gemeenteblad 2023, 483960 op de website Officiële bekendmakingen. Tot 6 weken na de beschikking hebben de belanghebbenden de mogelijkheid om in bezwaar te gaan. Nu de vergunning is verleend, mogen de bouwwerkzaamheden starten. Afgelopen weken vonden al voorbereidende grondwerkzaamheden plaats. Dat is toegestaan, als er nog geen vergunning is afgegeven.

Er vinden nu al werkzaamheden plaats op het terrein van Bouwerij 104. Is dat toegestaan?

Ja, op dit moment vinden voorbereidende grondwerkzaamheden plaats. Dat is toegestaan. De bouwwerkzaamheden mogen starten wanneer de beschikking is afgegeven.

Welke voorzieningen krijgen minderjarige asielzoekers op de opvanglocatie?

Er komen woonunits met bedden. De locatie is voorzien van basisvoorzieningen, zoals toiletten, douches en een eetgelegenheid. Buiten komen er picknicktafels, een fietsenstalling en speeltoestellen. 

Welke begeleiding krijgen de minderjarige asielzoekers?

De locatie wordt beheerd door een manager en een team jeugdmedewerkers van het COA. De jongeren krijgen ook een mentor. Zij zijn leerplichtig en gaan onderwijs volgen aan het Nova College in internationale schakelklassen. Daarnaast krijgen zij huiswerkbegeleiding, ondersteuning bij het dagelijks leven en voorlichting over de normen, waarden en omgangsvormen in Nederland. Buiten schooltijden wordt dagbesteding aangeboden en ze krijgen individuele en groepsgerichte begeleiding. Op de locatie gelden huisregels.

Wat doet het COA bij deze opvanglocatie?

Het COA heeft ruime ervaring met het opvangen van (minderjarige) asielzoekers in tijdelijke of permanente opvanglocaties. Het COA zorgt voor bed, bad, brood en is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken op de locatie en de begeleiding van de jongeren. Elke locatie heeft een eigen locatiemanager die de opvang coördineert. Bij een locatie voor minderjarige alleenstaande asielzoekers zijn ook jeugdmedewerkers van het COA betrokken. Op de website van het COA vindt u meer informatie over opvang en begeleiding door het COA.

Wat doet stichting Nidos?

Ook stichting Nidos is betrokken bij de opvang. Stichting Nidos heeft de voogdij over alle in Nederland aanwezige alleenstaande minderjarige vluchtelingen, die ze begeleiden in hun nieuwe omgeving totdat zij meerderjarig zijn. Elke jongere heeft een voogd. Een voogd heeft meerdere jongeren onder zijn hoede. Zie voor meer informatie op de website van Nidos.

Welke rechten en plichten hebben de jongeren op de opvanglocaties?

Het COA informeert de jongeren over Nederlandse omgangsvormen en regels. De groep minderjarigen op deze locatie is leerplichtig en gaat naar school. Daarnaast worden activiteiten voor de jongeren georganiseerd. Er is een meldingsplicht.

Gaan de jongeren naar school?

Ja, de jongeren zijn leerplichtig en gaan onderwijs volgen aan het Nova College. Daarvoor worden internationale schakelklassen ingericht. De jongeren komen dus niet in het reguliere onderwijs terecht, omdat zij het Nederlands nog onvoldoende beheersen.

Blijven de asielzoekers in onze gemeente wonen?

De asielzoekers worden tijdelijk opgevangen in de opvang in Amstelveen, waar zij wachten op de start van hun asielprocedure. Als ze meerderjarig zijn, gaan ze naar een asielzoekerscentrum. Na afloop van de procedure biedt het COA aan statushouders opvang, totdat ze een huis krijgen in een willekeurige gemeente in Nederland. Afgewezen asielzoekers mogen nog een korte periode in de opvang wonen om hun vertrek voor te bereiden.

Leefbaarheid en veiligheid

Wat doet de gemeente voor de leefbaarheid in de buurt?

Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid op de locaties. Dit doet de organisatie in samenwerking met een beveiligingsorganisatie die 24 uur per dag, zeven dagen in de week aanwezig is op de locatie. De jongeren krijgen begeleiding en voorlichting over onderwerpen zoals veiligheid, maar ook omgangsvormen in Nederland. De gemeente heeft aandacht voor de leefbaarheid en veiligheid en stelt samen met het COA en de politie een veiligheidsplan voor de omgeving op. Waar nodig is er contact tussen het COA, de politie en de gemeente. Zodra de locatie in gebruik wordt genomen, komen een e-mailadres en telefoonnummer beschikbaar waar omwonenden 24/7 contact mee kunnen opnemen. Kijk voor meer informatie op de website van het COA.

Waar kunnen inwoners terecht met meldingen over overlast of klachten?

Op het moment dat de locatie in gebruik wordt genomen zal het telefoonnummer en e-mailadres van de opvanglocatie bekend worden gemaakt. Bij urgente zaken kunt u altijd 112 bellen.

Wat wordt er gedaan aan de veiligheid voor de asielzoekers?

Asielzoekers moeten in en rond een opvanglocatie veilig kunnen wonen en leven. Daarom besteedt het COA aandacht aan onder meer brandveiligheid, zwemveiligheid, huiselijk geweld en mensenhandel. De woonunits voldoen aan de wettelijke eisen voor brandveiligheid. Zo hangen in alle units en andere ruimten brandblussers en rookmelders. Bewoners en medewerkers krijgen voorlichting over brandveiligheid.

Komt er een omwonendengroep?

Bij voldoende interesse wordt een groep opgericht van omwonenden, ondernemers en betrokken partijen om te zorgen voor goede contacten met de omgeving. In de omwonendengroep worden informatie gedeeld en signalen en initiatieven besproken. U kunt zich hiervoor aanmelden via vluchtelingen@amstelveen.nl.

Helpen

Waar kan ik mij melden als ik wil helpen als vrijwilliger of voor andere steun?

Uw hulp wordt erg op prijs gesteld. U kunt zich hier binnenkort voor aanmelden bij vrijwilligersplatform Amstelveenvoorelkaar. De aanmeldlink volgt nog. 

Kan ik de vluchtelingen helpen, bijvoorbeeld met kleding?

Het COA heeft helaas geen gelegenheid tot het sorteren en distribueren van kleding en goederen op een tijdelijke opvanglocatie. U kunt kleding en goederen het beste brengen naar inzamelpunten, zoals van het Leger des Heils. Mochten er kleding of goederen nodig zijn voor de bewoners van de locatie, dan maakt het COA gebruik van verschillende maatschappelijke organisaties. Kijkt u op de website van het COA voor meer informatie over vrijwilligerswerk en donaties.

Vluchtelingen in Nederland

Waarom vangen we vluchtelingen in Nederland op?

We vangen vluchtelingen op uit menselijk oogpunt en vanwege afspraken met andere landen, waaronder het VN-Vluchtelingenverdrag van 1950.

Worden vluchtelingen in de regio opgevangen?

Ja, de meeste vluchtelingen worden in de regio van het getroffen gebied opgevangen. Denk aan de miljoenen Syriërs in de buurlanden Libanon en Turkije, maar ook aan de Oekraïners die in Europa onderdak krijgen. Zij verblijven vooral in de Oost-Europese landen, maar ook in Nederland.

Hoeveel mensen worden opvangen in Nederland?

Er worden op dit moment, november 2023, zo’n 60.000 mensen opgevangen. Dat is ruim een kwart minder dan in de jaren 90 van de vorige eeuw (Joegoslavië-oorlog). Dit is ook minder dan in 2015 en 2016 (begin Syrische burgeroorlog), maar meer dan vorig jaar.

Waar vind ik meer informatie over asielbeleid in Nederland?

Meer informatie over asielbeleid in Nederland vindt u op de website van de Rijksoverheid en de website van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Algemeen

Wat is het COA?

Het COA is het Centraal Orgaan opvang asielzoekers en verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van asielzoekers in Nederland. Het COA werkt daarbij nauw samen met gemeente, veiligheidsregio’s, ketenpartners zoals het IND en (maatschappelijke) organisaties.

Hoe komt het dat er een tekort is aan opvanglocaties voor asielzoekers in Nederland?

De instroom van asielzoekers is hoog. Daarnaast blijven veel statushouders, mensen die in Nederland mogen blijven, lang in asielzoekerscentra (azc), voordat ze in een woning terecht kunnen. Als gevolg daarvan hoopt het aantal mensen zich op en kunnen vluchtelingen die asiel aanvragen in Ter Apel niet doorstromen naar de azc's. En tenslotte is er een capaciteitsprobleem bij de IND die de aanvragen moet beoordelen: zij hebben meer mensen nodig die de grote groei aan aanvragen zorgvuldig kunnen beoordelen.

Wat is de Spreidingswet?

Het idee van de Spreidingswet is om gemeenten en provincies meer verantwoordelijkheden te geven in de asielopvang en asielzoekers evenredig te verdelen over heel Nederland. Tot nu toe is het zo dat het COA op zoek moet naar een gemeente die wil meewerken aan een opvanglocatie. Alle gemeenten worden straks verantwoordelijk om locaties voor opvang van asielzoekers aan te bieden en krijgen hierbij een richtcijfer voor het aantal asielzoekers dat het COA op die locaties kan opvangen. De Spreidingswet treedt naar verwachting in werking op 1 januari 2024 als de Tweede en Eerste Kamer instemmen met het wetsvoorstel.

Wat doen omliggende gemeenten voor de opvang van asielzoekers?

Dat verschilt per gemeente. Een aantal gemeenten biedt op dit moment tijdelijke crisisnoodopvang voor asielzoekers, zoals Amsterdam, Zaanstad, Ouder-Amstel en Uithoorn. Amsterdam heeft ook reguliere asielzoekerscentra (azc). Daarnaast onderzoeken buurgemeenten, net als Amstelveen, de mogelijkheden voor de tijdelijke opvang van asielzoekers in hun gemeente. Het gaat dan om een periode van maximaal vijf jaar.

Op de website van het COA vindt u een kaart met een overzicht van alle opvanglocaties in onze regio en in ons land.

Houdt de opvang van asielzoekers het creëren van starterswoningen tegen?

Nee, het gaat bij de opvang van asielzoekers om een tijdelijke opvanglocatie voor maximaal vijf jaar. De opvanglocaties worden ingericht voor tijdelijk verblijf, niet om langere tijd te wonen. De gemeente werkt aan verblijfsvoorzieningen voor bijzondere doelgroepen, zoals jongeren, starters en economisch daklozen.

Contact bij vragen

U kunt contact opnemen via onderstaande e-mailadressen:

• gegevens COA: info@coa.nl
• gegevens Nidos: contact@nidos.nl
• gegevens gemeente: vluchtelingen@amstelveen.nl